جلوگیری از پیری زودرس صورت یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی است که به زیبایی و سلامت پوست خود اهمیت می‌دهند. عواملی مانند نور خورشید، آلودگی هوا، کم‌خوابی و عادت‌های نادرست مراقبتی می‌توانند روند پیری را سرعت ببخشند و باعث ایجاد چین‌وچروک، لک و کاهش شفافیت پوست شوند. خوشبختانه با رعایت چند نکته ساده و ایجاد یک روتین منظم مراقبتی، می‌توان از بروز زودهنگام این علائم پیشگیری کرد و پوستی سالم‌تر، جوان‌تر و شاداب‌تر داشت.
روش‌های جلوگیری از پیری زودرس صورت عبارتند از:
- رژیم غذایی سالم
- ترک سیگار
- محافظت در برابر آفتاب
- هیدراته نگه داشتن بدن (نوشیدن آب کافی)
- پاک‌سازی منظم پوست
- استفاده از رتینوئیدها
- استفاده از مرطوب‌کننده
- ورزش منظم
- خواب کافی
- مدیریت استرس
- پرهیز از نوشیدنی‌های الکلی
- استفاده روزانه از ضدآفتاب
- رعایت عادت‌های صحیح مراقبت از پوست
- پرهیز از حرکات تکراری صورت
- حذف الکل و سیگار
- بهره‌گیری از درمان‌های ضدپیری
- مصرف آنتی‌اکسیدان و محافظت در برابر نور
- اجتناب از قرارگیری طولانی‌مدت در معرض آفتاب
- پرهیز از سولاریوم و برنزه کردن با نور
- انجام درمان‌های مراقبتی صورت
- استفاده مداوم از مرطوب‌کننده
- شست‌وشوی روزانه صورت
- در نظر گرفتن درمان‌های ترمیمی برای آسیب‌های پوستی ناشی از افزایش سن
بهترین ضدآفتاب‌های کره ای موجود در فروشگاه زیبااستور که برای جلوگیری از پیری زودرس توصیه می‌شوند عبارتند از:
(برای مشاهده قیمت و مشخصات هر کدام، روی نام آن کلیک کنید.)
در ادامه عواملی که پیش تر ذکر کردیم بررسی می شوند.
چه عواملی باعث پیری زودرس می‌شوند؟
در بیشتر موارد، عوامل قابل‌کنترل و قابل‌پیشگیری باعث پیری زودرس می‌شوند که به آن پیری بیرونی (Extrinsic aging) گفته می‌شود.
بیشتر علائم پیری زودرس در پوست ظاهر می‌شوند. تغییرات پوستی بخشی طبیعی از روند افزایش سن هستند، اما زمانی که این تغییرات زودتر از حد معمول اتفاق می‌افتند، معمولاً به دلیل عوامل محیطی یا سبک زندگی هستند.
قرار گرفتن در معرض نور، از مهم‌ترین عوامل پیری زودرس است:
- تابش آفتاب: قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه فرابنفش (UV) باعث پیر شدن زودتر پوست می‌شود. این فرآیند به نام فتوایجینگ (photoaging) شناخته می‌شود و مسئول ۹۰٪ از تغییرات قابل‌مشاهده پوست است. نور UV به سلول‌های پوستی آسیب می‌زند و باعث تغییراتی مثل لکه‌های پیری می‌شود. همچنین خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد.
- نور آبی (HEV) و مادون قرمز: ۱۰٪ دیگر از تغییرات پوستی ناشی از این نوع نورها هستند. نور HEV (که همان نور آبی است) از خورشید و دستگاه‌هایی مانند گوشی‌های هوشمند ساطع می‌شود. نور مادون قرمز قابل دیدن نیست، اما به صورت گرما حس می‌شود. این دو نوع نور خطر سرطان پوست را افزایش نمی‌دهند، اما بر کلاژن و خاصیت کشسانی پوست اثر منفی دارند.
سایر عوامل محیطی و سبک زندگی که باعث پیری زودرس می‌شوند عبارتند از:
- سیگار کشیدن: سموم موجود در نیکوتین سلول‌های بدن را تغییر می‌دهند و باعث تخریب کلاژن و فیبرهای الاستین می‌شوند. نتیجه آن افتادگی پوست، چین و چروک و لاغر شدن چهره است.
- رژیم غذایی ناسالم: برخی مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، با پیری زودرس مرتبط هستند. در مقابل، رژیم غذایی غنی از میوه و سبزیجات به پیشگیری از تغییرات زودهنگام پوستی کمک می‌کند.
- الکل: مصرف زیاد الکل در طول زمان باعث کم‌آبی پوست و آسیب به بافت‌های آن شده و به پیری زودرس منجر می‌شود.
- خواب ناکافی یا بی‌کیفیت: خواب نامناسب روند پیری سلولی را تسریع می‌کند.
- استرس: استرس باعث ترشح هورمون کورتیزول در مغز می‌شود که تولید دو ماده ضروری برای سلامت پوست یعنی هیالورونان سینتاز و کلاژن را کاهش می‌دهد.
در موارد نادر، برخی بیماری‌های ژنتیکی نیز ممکن است منجر به علائم پیری زودرس شوند، از جمله:
- سندرم بلوم (Bloom syndrome)
- سندرم کوکین نوع I یا III (Cockayne syndrome)
- پروگریای هاچینسون–گیلفورد (Hutchinson-Gilford Progeria Syndrome)
- دیسپلازی ماندیبولوآکرال با لیپودیستروفی نوع A
- سندرم روتمن-تومسون
- سندرم سیپ (Seip syndrome)
- سندرم ورنر (Werner syndrome)
چه موقع باید برای علائم پیری زودرس به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم پیری زودرس به‌صورت ناگهانی ظاهر شدند، دردناک یا آزاردهنده هستند، یا به‌سرعت بدتر می‌شوند، با پزشک خود صحبت کنید.
کدام غذاها روند پیری را کند می‌کنند؟
- بلوبری
- سبزیجات برگ‌سبز (مانند اسفناج و کاهو)
- سبزیجات صلیبی (مانند کلم بروکلی و گل‌کلم)
- آووکادو
- روغن زیتون
- سالمون
- چای سبز
این مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان، چربی‌های مفید، و ترکیبات ضدالتهاب هستند که به حفظ سلامت پوست، مغز، و قلب در دوران پیری کمک می‌کنند.
گرچه نمی‌توان روند طبیعی پیری را به‌طور کامل متوقف کرد، اما خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی ضروری می‌تواند پوست را سالم و شاداب نگه دارد. هیلی رابینسون، متخصص تغذیه بیمارستان Piedmont در آتلانتا، مصرف مواد غذایی زیر را برای مبارزه با پیری توصیه می‌کند:
گوجه‌فرنگی:
سرشار از ویتامین C برای تولید کلاژن و بهبود ظاهر چین‌وچروک با افزایش استحکام پوست. همچنین دارای لیکوپن است که از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه UV محافظت می‌کند.ماهی:
ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که پوست را مرطوب نگه می‌دارند، کلسترول را کاهش می‌دهند و التهاب را کم می‌کنند. این خواص از آسیب به رگ‌ها (و در نتیجه بیماری قلبی و سکته) جلوگیری می‌کنند.عسل:
منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها برای مقابله با پیری.
رابینسون می‌گوید: «عسل اگرچه نوعی قند محسوب می‌شود، اما بر خلاف قندهای معمولی، باعث التهاب (و در نتیجه پیری زودرس) نمی‌شود.»چای سبز:
سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از رشد طبیعی سلول‌ها حمایت کرده و از جهش سلولی و تولید رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کند.بلوبری و تمشک:
سرشار از آنتی‌اکسیدان، ویتامین‌ها، پروبیوتیک‌ها، فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌ها هستند.
رابینسون می‌گوید: «ترکیبات موجود در این میوه‌ها رادیکال‌های آزاد را خنثی کرده، پوست جدید تولید می‌کنند و التهاب و آسیب اکسیداتیو را کاهش می‌دهند؛ عواملی که با کاهش حافظه و عملکرد حرکتی در پیری مرتبط‌اند.»ماست:
حاوی پروبیوتیک‌ها برای سلامت گوارش و پوست است و منبع خوبی از کلسیم به شمار می‌رود که خطر پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.غذاهای غنی از پروتئین:
رابینسون می‌گوید: «با افزایش سن، کلاژن و الاستین پوست ضعیف می‌شوند و باعث چین‌وچروک می‌گردند. اسیدهای آمینه موجود در پروتئین به بازسازی پوست آسیب‌دیده کمک می‌کنند.» منابع خوب پروتئین شامل گوشت، ماهی، تخم‌مرغ و مغزها هستند.روغن زیتون:
حاوی چربی‌های غیراشباع مفید بوده و خطر ابتلا به بیماری قلبی و سرطان را کاهش می‌دهد و در نتیجه می‌تواند به افزایش طول عمر کمک کند.
مصرف منظم این غذاها نه تنها سلامت عمومی بدن را ارتقاء می‌دهد، بلکه نقش مهمی در جوان‌سازی پوست و پیشگیری از پیری زودرس ایفا می‌کند.
نوشته های مرتبط
سرم اسنس حلزون کوزارکس یکی از محبوب ترین محصولات برند کره ای کوزارکس است که در مدت زمان کوتاهی توانسته (مطالعه بیشتر)
یکی از شایع ترین مشکلات پوستی کم آبی و هیدراته نبودن پوست است که این مشکل با افزایش سن و (مطالعه بیشتر)
شایع ترین مشکل پوستی بین افراد در دنیا خشکی و کم آبی پوست است و تنها راه پیشگیری و درمان (مطالعه بیشتر)
یکی از رایج ترین مشکلات پوستی لک های پوستی یا نقاط تیره روی پوست است که در همه افراد به (مطالعه بیشتر)
منافذ باز پوست یا اصطلاحا پوست پرتقالی یک مشکل رایج در بین افراد مختلف است به طوری که هم زنان (مطالعه بیشتر)
به طور کلی از زمانی که شما وارد چهل سالگی می شوید پوستتان دچار تغییرات زیادی می شود که باعث (مطالعه بیشتر)
